Son yıllarda giderek yaygınlaşan hareketsiz yaşam, fazla kilolar, bilgisayar karşısında geçirilen uzun saatler ve masa başında yanlış oturma pozisyonu ile birlikte bel ağrısı çekenlerin sayısı hızla artıyor. Ülkemizde bel ağrısı nedeniyle doktora başvuru oranı baş ağrısından sonra ikinci, cerrahi tedavi açısından ise üçüncü sıradadır. Her bel ağrısının bel fıtığı anlamına gelmediğini belirtmek Acıbadem Fulya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı, Spor Doktoru Prof. Dr. Tolga Aydoğ “Çalışmalar, bel ve boyunda tespit edilen her fıtığın bel-boyun ağrısına neden olmadığını, dolayısıyla MR’da tespit edilen her fıtığın tedavi gerektirmediğini göstermiştir. Çeşitli yöntemlerle tedavi gerektiren bel fıtıklarında ise ameliyata gerek kalmadan yüzde 90-95 oranında başarı sağlanabilmektedir. Kişilerin bazı yanlış davranış ve alışkanlıkları bel fıtığı riskini artırdığı gibi tedaviyi de olumsuz etkiler. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Spor Doktoru Prof. Dr. Tolga Aydoğ bel fıtığında en sık yapılan hataları anlattı, değerli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Yatak istirahatinde oturmak!
Bel fıtığı hastalarında en sık yapılan hatalardan biri; Hekimin yatak istirahati talimatına rağmen oturmaya devam etmek. Ancak oturmak yatak istirahatinin yerini tutmaz. prof. Dr. Bu nedenle hastaya verilen dinlenme süresi boyunca kişi oturarak değil yatarak dinlendirilmelidir. Oturmak istediğinde bunu bel boşluğunu destekleyen bir yastıkla yapmalıdır.
Kilo vermeye çalışmıyorum
Fazla kilonun sırt ağrısını arttırdığının altını çizerek, aynı zamanda ağrıya da neden olabiliyor. Buna rağmen Tolga Aydoğ, fazla kilolardan kurtulmak için yeterince dikkat etmemenin en sık yapılan hatalar arasında yer aldığını söylüyor. Bel ağrısı şikayeti olan hastanın aktivite düzeyindeki azalmaya bağlı olarak kilo alımının hızlanabileceğini belirten Prof. ve kontrollü hareket değerlidir.
‘Çiviler çivi alır’ diyerek zorlayıcı egzersizler/sporlar yapmak
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Spor Doktoru Prof. Bu bağlamda bel ve kalça çevresindeki kısa kasların uzatılmasına, zayıf olan kasların güçlendirilmesine ve genel kondisyonun arttırılmasına özen gösterilmelidir. Ancak zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır çünkü zorlayıcı hareketler kasların gücünü artırabilse de disk üzerindeki baskıyı artırarak sorunun kötüleşmesine neden olabilir. Bu nedenle kişinin fiziksel durumuna göre iyi planlanmış bir antrenman planı yapmak çok değerli.”
ayağa kalkmadan uzun süre yatmak
Akut bel fıtığının tedavisinde yatak istirahati disk üzerindeki baskıyı azaltmada çok değerli bir yere sahiptir ama dikkat! Kalkmadan çok uzun süre yatmak kaslarda güçsüzlüğe ve eklemlerde hareket kısıtlılığına neden olur. prof. Dr. Tolga Aydoğ bu nedenle yatak istirahatinin bir haftayı geçmemesi gerektiğini söylüyor.
sigaraya devam
Sigaranın genel vücut sağlığı için kanıtlanmış zararları bel fıtığında da kendini göstermektedir. Sigaranın diske giden kan akışını bozarak bel fıtığı riskini artırabileceğini ve tedaviyi olumsuz etkileyebileceğini belirten Prof.
Sert bir yatak yerine yerde uyumak
Sert yataklarda uyumak bel fıtığı tedavisinde hala kabul görse de bu sert zeminde yatmak anlamına gelmez. Yatarken ve kalkarken belin istenmeyen zorlayıcı durumlara gelebileceği için yerde yatmaktan kaçınılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Tolga Aydoğ, “Yerde değil normal yükseklikte sert bir yatak öneriyoruz . Günümüzde vücut şeklini alan ‘visco’ yataklar geliştirilmeden önce, bel fıtığı olan hastaların sert yataklarda uyuması gerektiği genel kabul görüyordu. ‘Visco’ yataklar çıktıktan sonra ilde sert yataklar değil, hastanın rahat ettiği yatağın gerçek olduğu genel kabul görüyor. Akut bel ağrısında sert yataklar ilk tercih olsa da kronik dönemde rahat olan yatağın gerçek yatak olduğunu düşünüyoruz.
Uzman olmayanlara başvuru
prof. Tolga Aydoğ, bel ağrısı çekenlerin ve MR’larında bel fıtığı olanların en sık yaptığı hatalardan birinin kulaktan dolma bilgiler ve tekliflerle hareket etmek olduğunu belirterek, “Aynı sorun bende de vardı ya da bir yakınımda. yanındaki kişiye gitti, sırtını çektirdi, iki büklüm oldu ve sağlam bırakıldı, “Doktor yerine işin uzmanı olmayan kişilere başvurulması sonucu kalıcı sakatlıklar oluşabileceği” uyarısında bulundu.
“Ben fıtık ameliyatı oldum, bir daha olmaz” düşüncesi
Fıtık ameliyatından sonra günlük hayatta bazı kurallara uyulmazsa aynı seviyeden veya başka bir seviyeden fıtık sorunu tekrarlayabilir. Bu nedenle kişi bel fıtığı nedeniyle ameliyat olsa bile omurgasını korumak için genel kurallara uymalı ve egzersizlerle omurga çevresinde yeterli esneklik ve kuvvete ulaşmaya ve genel kondisyonunu yükseltmeye özen göstermelidir.
Bel için gerçek ergonomik hareketleri öğrenememek
Ağır kaldırma ve zorlayıcı fiziksel hareketler hem sırt ağrısını hem de bel fıtığı riskini artırır. prof. Tolga Aydoğ, günlük hayatta bilinçsizce yapılabilecek bazı hareketlerin bel fıtığına davetiye çıkarabileceğini belirterek şu önerilerde bulunuyor;
- Yerden bir şey almak için belinizi bükmek yerine dizlerinizi bükün.
- Market/market alışveriş poşetlerini tek elinizde değil iki elinizle eşit şekilde dağıtarak taşıyın.
- Otururken bel boşluğunu destekleyici bir yastıkla doldurun.
- Bar sandalyesi veya zemin gibi çok yüksek yerlere oturmaktan kaçının.
- Baş üstü eşyaları bir rafa/dolaba yerleştirirken uzanmak yerine bir adım kullanın.
- Uzun süre oturuyorsanız en geç saatte bir kalkıp dolaşın. Çünkü; her saat kısa periyodik dolaşım; Bel omurları, bel çevresindeki bağ ve kasların yanı sıra disklerin sağlığı için çok değerlidir.
Ameliyatı tek çare olarak görmek
Bel fıtığında ameliyatın son çare olması gerektiğini belirten Prof. Dr. Tolga Aydoğ, ameliyat gerektiren durumlar; ‘Bacaklarda kuvvet kaybı, idrar ve dışkı kaçırma, her türlü tedaviye rağmen devam eden bel ağrısı’ olarak sıralıyor. Ameliyat öncesi uygulanan formüllerle yüzde 90-95 başarı sağlanabildiğini belirten Prof. Dr. Tolga Aydoğ, “Bel fıtığı; istirahat, ağrı kesiciler, kas gevşeticiler ve steroid olmayan antienflamatuar (bazen steroid) ilaçlar, egzersiz, görüntülemeye dayalı bel enjeksiyonları (transforaminal / epidural enjeksiyonlar), bel destekleri, manuel terapi (manipülasyon/kayropraktik), sıcak uygulama ve fizik tedavi gibi yöntemlerle %90-95 oranında iyileşme sağlanabilmektedir. Bel fıtığı olan hastalarda tek bir tedaviyi tercih etmektense bütüncül bir yaklaşımla birçok tedaviyi bir arada uygulamak çok daha doğru bir tedavi şeklidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
